• ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΤΣΙΓΩΝΑΣ ΜΑΡΙΑΣ

    ΜΑΡΠΗΣΣΑ, ΠΑΡΟΣ

  • ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΤΗΡΙΟ

     


    Η συγκεκριμένη κατοικιά αποτελεί μία από τις παραδοσιακιές αγροτικές "κατοικιές" της υπαίθρου της Πάρου και συγκεκριμένα της περιοχής της Μάρπησσας. Τα κτίσματα της κατοικιάς αναπτύσσονταν ελεύθερα στο χώρο ανάλογα με τις ανάγκες της οικογένειας και τη μορφολογία του εδάφους και συνιστούσαν μια βάση κοντά στα κτήματα που επέτρεπε συντομότερη πρόσβαση στα χωράφια και τα ζώα.

     

    Χαμηλά πέτρινα κτίρια, εναρμονισμένα με τη φύση,βρίσκονται διάσπαρτα στην ύπαιθρο του νησιού. Βασικό υλικό για το χτίσιμο των τοίχων είναι η πέτρα, συνήθως ο τοπικός σχιστόλιθος (ψαρόπλακα) που υπάρχει σε αφθονία. Η οροφή είναι επίπεδη. Για τη γεφύρωση των ανοιγμάτων χρησιμοποιούνται οι φίδες, αγριόξυλα μικρού μεγέθους παρμένα απόείδος δέντρου που μοιάζει με κυπαρίσσι και είναι συγγενές με τον κέδρο. Σπανιότερα χρησιμοποιούσαν δοκάρια σε μεγαλύτερο μέγεθος και διατομή, τα βορδονάρια. Αυτά προέρχονταν από κατάρτια πλοίωνή από γειτονικά νησιά. Τα ξύλινα δοκάρια στηρίζουν στρώσεις από καλάμια, φύκια, άμμο και ειδικό χώμα. Καλάμια επίσης χρησιμοποιούνται ως υλικό εσωτερικής τοιχοποιίας και διαχωριστικών, επίπλωσης (κρεβατιών) και άλλων πρόχειρων κατασκευών (στήριξη κληματαριάς).


    Το κτίσμα που φιλοξενεί τους χώρους διημέρευσης και ύπνου της οικογένειας είναι συνήθως μονόχωρο ή δίχωρο. Όταν προέκυπτε η ανάγκη, μπορούσε νακτιστεί κι άλλο δωμάτιο σε σειρά. Τα δωμάτια έχουν μικρές διαστάσεις και διαρρύθμιση που αξιοποιε ίτο πάχος των πέτρινων τοίχων, οι οποίοι έχουν παραθύρες, δηλαδή ντουλάπια ή ράφια σε εσοχές, όπου είναι τακτοποιημένα τα πιατικά, τα καθημερινά εργαλεία. Η οικονομία του χώρου είναι υποδειγματική.

     

    Τα κτίρια έχουν μικρά ορθογώνια ανοίγματα για αερισμό και φωτισμό κι είναι σοβατισμένα και ασβεστωμένα. Τα παράθυρα και οι πόρτες, με ξύλινα κουφώματα, είναι ανοίγματα σοφά τοποθετημένα για να αντιμετωπίσουν και να αξιοποιήσουν τις κλιματολογικές συνθήκες του νησιού. Παράλληλα, η αυλή ή η βεράντα του σπιτιού είναι προσανατολισμένη στο νοτιά, προστατευμένη από τους άγριους βόρειους ανέμους που κυριαρχούν στις Κυκλάδες.
    Δίπλα στο αγροτόσπιτο βρίσκεται το δωμάτιο τουφούρνου και σε κοντινή απόσταση αναπτύσσονται τα υπόλοιπα κτίσματα που υποστηρίζουν και φιλοξενούν τις αγροκτηνοτροφικές δραστηριότητες. Ο αχυρώνας, οι μάντρες για τα ζώα, το κοτέτσι, ο περιστεριώνας, η αποθήκη γεωργικών εργαλείωνκαι ο μαγαζές - δηλαδή η αποθήκη για το λάδι και τα βαρέλια με το κρασί. Αυτό το ιδιαίτερο σύμπλεγμα συμπληρώνουν ορισμένες βασικές κατασκευές, απαραίτητες για τις αγροτικές εργασίες: το πηγάδι ή η στέρνα για το πότισμα του περιβολιού, το πατητήρι για τον τρύγο και το αλώνι για το λίχνισμα των δημητριακών.
              

          
              
    |Πηγή: Διαδρομές στη Μάρπησσα|